1445. — Naples (Castel Capuano).

René, roi de Jérusalem et de Sicile, duc d'Anjou, etc., accorde un sauf-conduit à Hermann Coele, Allemand, vers la Terre sainte et d'autres lieux sacrés, et appelle toutes les autorités à lui garantir protection et hospitalité tout au long de son voyage.


A. Original (non vu). Paris, Bibliothèque nationale de France, ms NAF 15554, folio 47 (d'après a).

a. Paviot (Jacques), "René d'Anjou (1409-1480) : Pouvoirs et gouvernement", Le roi René, l'idée de croisade et l'Orient, Rennes, Presses universitaires de Rennes, 2011, p. 313-323 [DOI] (édition partielle).


Renatus, Dei gracia Jherusalem et Sicilie rex, Andegavie, Barri et Lothoringie dux, Pontis marchio, comitatuumque Provincie, Forcalquerri ac Pedemontis comes, universis et singulis terre cristicole magnatibus, regibus, principibus, marchionibus, ducibus, comitibus, baronibus, militibus, capitaneis, potestatibus, communitatibus, baillivis, scabinis ac eorum ministris, ceterisque officialibus ac rectoribus civitatum, castrorum, villarum et opidorum aliorumque locorum, ad quos presentes literarum affatus pervenerint, affectionis salutifere libamina et felices ad vota successus.

Dum celsa polorum ymaque fluctuum ac orbis vasta perquirere spacia novitatis verique avidus, deifica virtute pollens satagit animus ut in perpolitis universi terturis atque fulgoribus reglante moriginacionis ordinem solerter eliciat, hoc internis perpendit obtutibus ac supra nature transvectus limites alte contemplacionis cacumine celestia profunde cogitans naturalia, subtili indagacione perscruptans curiosa, prospicit circumspectionis argustia, quare quisque sue gracia presignate perfectionis ut suum nobilius esse festinent adipisci exteris funeree sterilitatis et ignorancie nebulis succurtis in altum tendere et ad rerum cognicionem ha... are passibus enituntur jugique conamine innatos effectus producere ut tandem progressu salubri infines optatos [felicitera] [valeantb pervenire.

Hec ista que sepius perpe... bvens recensita mentis acumine nobilis adolescens lator presencium Hermanus Coele nomine, ex strenua scutiferorum generositate progenitus et partibus Almanie oriundus movent ipsum continue virtutum ad ardua niti et aggredi forcia aut, ut dicatur verius, tractu violento perurgent, signanter animadvertens illud Divine Pagine verbum [org]ano Dominice vocis emissum dum Abrahe, patriarcharum patri, precipitur : Egredere de terra tua, de cognacione tua et de domo patris tui [in terram quam monstrabo tui], faciamque te crescere in gentem magnam et benedicam tibi magnificaboc nomen tuum erisque benedictusd. Indeque Plato, philozoforum princeps, Egiptum partesque Italie ac alias regiones varias transcurrit ut philozofi e sapienciam adipisci mereretur, qua tam antecessoribus quam successoribus philozofis imperare visus fuit, quorum edoctus exemplo memorando, prenominatus Hermanus Alpum juga nive semper aut pruinis tandencia transcedere et varia orbis climata perlustrare de finibus cristianis per naciones barbaras, transitum faciendo, animositate vigens progressus suos illo dirigente qui novit et semictas rectas, illo faciente qui potest constanter proposuit. Cum itaque sit milicia vita hominis super terram nil admiracionis recte considerantibus ingeritque memoratus Hermanus in valle miserie mundi huius velud in certaminis stadio positus diversis laxandus, [angustiise] in certis agitandus eventibus ad virtutis opera per aspera gradiens non vitans pericula terre et maris innumera sed sub Dei fiducia et innate virtutis audacia incerto fortuitorum casuum se commictens imperio celestis gracie dono perfusus ad agnoscendam mundialis machine multiformem qualitatem plenis hanelat aff ectibus et puro corde suspirat ut denique propositum virtutis assegnatur bravium; prudenter actendes quod ex noticia mortalium cognicio perpenditur Creatoris dicente illo auctore scientifi co en miris operum signis ostenditur actor actoremque suum condita queque canunt, non quidem nimie vanitatis ebretiate desipiens aut cognicionis superne archana inmoderatis ausibus appetens sed sobrie sapiens ea querit quibus se ad sobrietatem erudiat ut demum hiis peractis mores suos in transquilitate disponat. Sed et adeo sibi veri luminis splendor illuxit quod inspirate illo qui ubi vult spirat zelo fi dei cristiane succensus puritate devocionis ac virtutis constancia ductus Cristi se obsequio denovens ad Terram Sanctam que funiculus hereditatis Domini dicitur quam sue nativitati deligens mea pro salute humani generis, crucifi xus et crucis in illa insigne prefigens sue passionis insigniis decoravit personaliter se transfferre destinavit ut quo debet flagrantis devocionis oculo Terram predictam respiciat ac eius insignia veneretur convenenciam aspirante Domino vota sua et viam in conspectu suo sive intermissione ac zeli refugerio jugiter dirigente sanctorum imploraturus suff ragia limina beatorum Petri et Pauli sanctique Jacobi apostolorum singulari devocionis privilegio decorata ac insuper ad remotissimas regiones declinaturus sepulchrum beate Katherine virginis celeberrime angelicis manibus preparatum ac Indie oras quas ille Didimusf Thomas beatus Cristi fungens legacione suis apostolicis sacravit vestigiis et emulso gentilitatis errore in eis fi dei orthodoce fecit fundamenta visitare suum premissis ex causis iter arripiens Deo duce decrevit. Hinc est quod cristianissimus rex Francorum preceteris dignitatis regie participibus trabea cristianitatis ornatis singulari favore prosequens, et protegens cristicolas ut idem Hermanus per licterarum suarum consolacionem spei fortitudine roboratis robur spiritus assumat zeli fervorem et strenuitatisg preconcepte merita considerans ea dignis in Domino laudibus comendans licterarum comendacionis graciam continencium apices eidem libera provitate concessit. Hec ita quod nos movent effi caciter et inducunt ut benevolencias vestras piis adeamus persuasionibus et actentis rogaminibus excitemus quocirca sepenominati Hermani felices successus sincere dilectionis exuberancia affe... [benevolenciamh] vestram precamur et aff ectuose rogamus ac requirimus confi denter quatinus sepefatum Hermanum cum familiaribus et rebus suis dum et quociens... loca vestra transitum seu moram fecerit benigniter recipientes ac favore congruo pertractantes iter suum pera... residenciam, quod facere libere permictatis n... persona vel rebus molestiam vel injuriam inferatis... et ab aliis quantum in vobis fuerit inferri permictetis... quinymo ipsis cum ab eo super hoc fuerit... ductu in eundo morando et redeundo per districtus vestra dignariter providere velitis ut proinde n...... retributore... [re]tribucionis condigne meritum reportetis... ad nos non inmerito veridicetis debiti favoris ang... Anno Domini millesimo quadringesimo quadragesimo quinto.


  1. feliciter] scripsit a.

  2. valeant] scripsit a.

  3. magnificans] ms. (note par a.).

  4. Genèse, XII, 1-2 (note par a.).

  5. angustris ms. (note par a).

  6. Didymus est l'autre nom de saint Thomas apôtre (note par a.).

  7. sternmtis] ms. (note par a.).

  8. benevolenciam] scripsi.

Édition : Jacques Paviot .

Consulter la bibliographie — Afficher le XML source de l'acte — Afficher la version pdf de l'acte.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook