1440 (n. st.), 20 janvier. — Naples (Castel Capuano).

René, roi de Jérusalem et de Sicile, duc d'Anjou, etc., donne la seigneurie de Séderon1 à Antoine de la Salle.


A. Original non retrouvé, signé de la main de René (subscripsimus propria nostra manu) et par le secrétaire Carolus Bolumbrellus, avec visa de Vital de Cabannes, lieutenant du protonotaire (Vitalis de Cabannis, locumtenens prothonotarii), enregistré à la chancellerie (registrata in cancellaria penes cancellarium), et scellé du grand sceau.

B. Copie dans le registre Liliis de la Chambre des comptes de Provence. Marseille, Archives départementales Bouches-du-Rhône, B 11, folio 308 verso [copie numérisée].

a. Labande (Léon-Honoré), "Antoine de La Salle. Nouveaux documents sur sa vie et ses relations avec la maison d'Anjou (Appendices)", Bibliothèque de l'École des chartes, 124, 1904, p. 346-349, noIX [DOI] (édition partielle).


Renatus, dei gratia Jherusalem et Sicilie rex, Andegavie, Barri et Lothoringie dux, Pontis marchio, Provincie Cenomanie et Forcalquerii ac Pedemontis comes, universis presens privilegium inspecturis tam presentibus que futuris.

Debetur obsequiis gratitudo, et naturalis obligationis instinctu rependium illis quoque hoc decet adesse prestantius ubi maiora precesserunt merita et fructuosiora extitisse servitia comprobantur.

Consideramus igitur illos potioribus beneficiis efferendos quos erga predecessores nostros maioris devotionis operibus comperimus claruisse et se nobis gratiores per obsequii promptioris exhibitionem laudabilem reddidisse.

Sane olim clare memorie serenissimus princeps et dominus germanus noster reverendissimus dominus Ludovicus tertius, Jherusalem et Sicilie rex, etc., dum viveret, actendens merita grata sincere devotionis et fidei viri magnifici Anthonii de la Sala, etc., consiliarii et fidelis nostri dilecti, eidem Anthonio, ad vitam suam tantum, castrum Sadaroni, scitum et positum in prefato nostro comitatu Forcalquerii, cum hominibus, vassallis, vassallorumque redditibus, iuribus, pedagiis, proventibus, emolumentis, prosignis, iurisdictionibus et pertinentiis suis omnibus dedit, tradidit et gratiose concessit, sicut in quibusdam regiis litteris fraternis eidem Anthonio proinde concessis et factis plenius et seriosius hec et alia continentur.

Nos vero, liberalitatem dicti condam domini regis Ludovici, fratris nostri reverendissimi, erga dictum Anthonium ostensam multipliciter comendantes et ipsius in hac parte sequi vestigia cupientes, nec minus in nostre mentis examine deducentes fervorem sincere fldei et illibate devotionis constantiam dicti Anthonii, tam erga clare memorie serenissimum principem et dominum genitorem nostrum reverendissimum dominum Ludovicum secundum, Jherusalern et Sicilie regem, etc., et prefatum dominum regem Ludovicum tertium, fratrem nostrum reverendum, quam etiam erga nostram magestatem laudabiliter comprobatam, grata quoque, fructuosa, accepta et digna memoratu servitia per eum prefatis predecessoribus nostris et subsequenter nobis laboriose, die noctuque et in acceptabili tempore prestita et impensa fideliter et constanter, in quorum servitiorum prestatione Antonius ipse quicquid scivit et potuit, pro statu dictorum predecessorum nostrorum et nostro, facere non obmisit, personam suam periculis formidandis exponens, sumptibus non parcens multiplicibusque laboribus et expensis quos et quas pro honore et statu ipsorum predecessorum nostrorum et nostro cum indefexa promptitudine supportavit, queve prestat ad presens, vacando die noctuque, cum solicitudine et diligentia speciali, circa gubernationem persone illustris filii nostri primogeniti predilectissimi, Johannis, ducis Calabrie, etc., et prestare poterit de bono in melius continuatione laudabili in futurum, ex quibus ipsurn Anthonium munifice prosequi astringimur et tenemur et eum ampliori nostra gratia et remuneratione dignum et benemeritum reputamus, que quidem servitia et merita ipsius Anthonii non fuerunt a nostra delenda memoria, sed ilia debemus habere continue menti fixa, et merito nos exitant ad eius prosequtionem munificam et uberem gratiludinem per nos erga eum per consequens exercendam, ac volentes cum dieto Anthonio super concessione dicti castri agere gratiose, tam propter exigentiam suorum servitiorum et meritorum predictorum, quam in recompensationem ducatorum triginta sex milium debitorum condam viro magnifico et strenuo armorum capitaneo Bernardo de la Sala, genitori dicti Anthonii, per clare memorie serenissimum et illustrissiraum principem et dominum avum nostrum reverendissimum, dominum Ludovicum primum Jherusalem et Sicilie regem, etc., et per eumdem condam Bernardum eidem condam domino regi Ludovico primo in suo felici adventu ad hoc regnum nostrum Sicilie mutuatorum, sicut per scripturas et litteras suas regias, magno pendenti sigillo munitas, inde factas, clare patuit, iamdicto Anthonio et suis heredibus et successoribus universalibus et particularibus quibuscumque imperpetuum, iamdictum castrum Sadaroni, ut supra situm et positum, cum fortellitio, hominibus, vassallis, vassallorumque redditibus, feudis, subfeudatariis, mero et mixto imperio ac gladii potestate, domibus, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris cultis et incultis, montibus, planis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus, molendinis, furnis, baccinderiis, aquis, aquarumque decursibus, prosignis, emolumentis, pedagiis, herbagiis, iuribus, iurisdictionibus, censibus, laudimiis et tresenis, cum iuribus retentionis et prelationis, obventionibus, redditibus et proventibus, actionibus, rationibus et pertinentiis omnibus et singulis ad dictum castrum Sadaroni, tam de iure quam de consuetudine, spectantibus et pertinentibus quovis modo, de novo, tanquam rem nostram propriam, damus, donamus, tradimus et ex causa donationis, proprii nostri motus instinctu, tenore presentis nostri privilegii et de certa nostra sciencia, concedimus graciose, cedentes, transferentes et dirivantes in eumdem Anthonium et dictos suos heredes et successores eiusdem, presentis nostri privilegii tenore et dicta sciencia certa nostra, omne ius omnemque actionem realem et personalem nobis et nostre curie ac heredibus et successoribus nostris competens et competentem, competiturum et competituram, quomodocumque et qualitercumque, in et super dicto castro et iuribus suis predictis, nichil iuris vel actionis quoad utile dominium in illis nobis et dicte nostre curie seu heredibus et successoribus nostris predictis retinentes seu quomodolibet reservantes, cum dictum castrum cum iuribus suis predictis eidem Anthonio et dictis suis heredibus et successoribus concesserimus et donaverimus ex causis premissis superius prenarratis, dantes et concedentes per presens nostrum privilegium eidem Anthonio et dictis suis heredibus et successoribus licentiam, auctoritatem et plenariam potestatem quod possint et valeant libere et sine contradictione aliqua dictum castrum Sadaroni tenere et possidere, vendere, alienare, obligare, hypothecare seu legare et relinquere in vita vel in morte, ac facere et disponere pro eorum libito voluntatis;

si et quotiens eis vel cuilibet ipsorum videbitur et placebit, illique donari et uti, ac iura omnia supradicta provenientia ex dicto castro et iuribus eius recolligere, percipere et habere, et eorum commoditatibus applicare, quibuscumque legibus, constitutionibus, capitulis et ac rescriptis, ac reservationibus, consuetudinibus, ritibus, statutis et aliis, presenti nostre donationi contrariis, necnon donationibus, concessionibus, venditionibus, alienationibus et promissionibus per nos et predecessores nostros de dicto castro cum iuribus suis predictis, forte factis vel faciendis imposterum, quibusvis hominibus et personis, quantumvis benemeritis atque dignis, et pro quibusvis considerationibus sive causis, ac privilegiis, litteris, scripturis et cautelis aliis exinde subsequtis vel inantea subsequendis, sub quibusvis tenoribus, sine formis et clausulis aliis, quantumcumque favorabilibus et derogatoriis, etiam si de illis vel aliqua illarum clausula esset hic specialis et expressa, seu de verbo ad verbum mentio et notitia facienda, quas et que, quantum ad presentis nove nostre donationis obstaculum et impedimentum, de nostra regia et dominica potestate, et per presens nostrum privilegium, et per nostrum etiam decretum tollimus et anullamus, ac eorum viribus et efficacia vacuamus, non obstantibus quoquomodo;

volentes insuper, iubentes et declarantes expresse, quod dictus Anthonius, prefatique sui heredes et successores, in presenti nostra nova donatione quam eis fecimus de dicto castro cum iuribus suis predictis, et circa illius consecutionem, consequantur et habeant omnia privilegia iuris, et que iura civilia concedunt et conferunt illis qui rem consequuntur a principe concessam vel donatam, ut ipsam rem suam, supremi et maioris dominum ratione, necnon privilegio et prerogativa legis bene Azenove, et legis omnes, codice de quadriennii prescriptione, in premissis et circa premissa gaudeant et fruantur, ac tuti sint adversus homines et personas quascumque pretendentes, allegantes vel quomodolibet ostendentes ius et actionem habere aut eis competere super dicto castro et eius iuribus supradictis;

nec super predictis et quolibet predictorum, per predictos citari vel conveniri valeant coram iudicibus quibuscumque ordinariis seu delegatis, vel etiam delegandis, iamdictis personis omnibus et singulis, pretendentibus, allegantibus vel ostendentibus quandocumque in et super dicto castro et eius iuribus supradictis, ius et actionem habere aut eis competere, ut est dictum;

super premissis omnibus et singulis perpetuum silentium imponentes, et tam eis quam officialibus omnibus et singulis, ad quos spectaverit, presentibus et futuris, viam, manus, iurisdictionem, arbitrium et officium huius presentis nostri privilegii serie, de sciencia, motu et potestate nostris, præcludimus quidquam ullo unquam tempore, contra et adversus prefatum Anthonium eiusque heredes et successores, et quoslibet alios ab eis causam habentes vel habituros, in et super ipso castro cum iuribus suis predictis, agendi, intentandi vel quomodolibet innovandum;

ipsumque ius et actionem contra nos et fiscum nostrum infra quadriennium tantum, et non ultra, ut iura demandant, paratum unicuique ius suum tribuere, et in iusticia respondere eidem, et non contra ipsum Anthonium eiusque heredes et successores, vel alios ab eis causam habentes vel habituros, premissorum pretextu, agi et iudicium intentari debeat per predictos;

promittentes et firmiter pro nobis nostrisque heredibus et successoribus, pollicentes in verbo et fide nostris regalibus, et per presens nostrum privilegium, presentem nostram novam donationem et concessionem per nos factam, prout superius est expressum, habere omni tempore ratam, gratam et firmam, illamque eidem Anthonio, dictisque suis heredibus et successoribus, observare, attendere et inviolabiliter adimplere, ac ab aliis observari facere et mandare, nec contra illam venire aliqua ratione, titulo vel pretextu, directe vel indirecte, palam publice vel occulte;

et ecce propterea, universis et singulis officialibus nostris, superioribus et inferioribus, quocumque titulo et denominatione notentur, officioque fungantur in comitatibus nostris Provincie et Forcalquerii, statutis et statuendis, eorumque locatenentibus presentibus et futuris, necnon subditis et personis aliis in ipsis comitatibus nostris constitutis, presens nostrum privilegium inspecturis, damus, eiusdem presentes nostri privilegii tenore, et de dicta certa nostra sciencia expressius in mandatis, quatinus formam presentis nostri privilegii nove concessionis et donationis dicti castri Sadaroni cum iuribus omnibus suis predictis, per nos facte modo premisso, prout superius est expressum, per eos et eorum quemlibet diligenter attenta, illam ipsi et quilibet eorum, presentes scilicet et futuri, eidem Anthonio et dictis suis heredibus et successoribus, observent inviolabiliter, et faciant ab aliis tenaciter et effectualiter observari, et in aliquo non contraveniant, sicut nostram graciam caram habent et indignationem cupiunt evitare;

investientes proinde eumdem Anthonium, pro se et dictis suis heredibus et successoribus, de presenti nostra donatione, concessione et gracia, per nostrum parvum sigillum presentialiter, ut est moris, quam investituram vim et vigorem vere donationis et realis perceptionis et habitionis dicti castri Sadaroni cum fortalitio, hominibus, vassallis, mero et mixto imperio et iuribus aliis supradictis, volumus et decernimus obtinere.

In cuius rei testimonium, presens privilegium exinde fieri, et magno nostro pendenti sigillo iussimus comuniri, quod pro eius validiori robore dedimus et subscripsimus propria nostra manu.

Datum in castro nostro Capuane Neapolis, per manus nostri predicti regis Renati, anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo nono, die vicesimo mensis Ianuarii, secunde indictionis, regnorum nostrorum anno iiiito.

De mandato regio, domino Guillelmo de Monteferrato, domino Octivo, cancellario regni Sicilie, domino Georgio de Alamania, comite Pulcini, Ludovico, domino de Bellavalle, Henrico, bastardo de Barrii, domino Guidone d'Aucigny, domino Vitali de Cabannis, Petro, domino de Champagnia, Johanne Cossa et aliis dominis de consilio.

(Signé :) Bollumbrellus.


1. Séderon, Drôme.

    Édition : Jean-Damien Généro .

    Consulter la bibliographie — Afficher le XML source de l'acte — Afficher la version pdf de l'acte.


    Localisation de l'acte

    Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook