1424 (Nat.), 31 mars. — Aversa.
Louis III, roi de Jérusalem et de Sicile, duc d'Anjou, etc., ratifie ses fiançailles avec Isabelle, fille de Jean, duc de Bretagne, et, ne pouvant se rendre en personne en France, nomme Hardouin, évêque d'Angers et son chancelier, Jean de Craon, seigneur de la Suze, Guy de Laval et Étienne Fillastre, juge ordinaire d'Anjou et du Maine, ses procureurs et envoyés spéciaux pour conclure et contracter le mariage.
A. Original non retrouvé, signé de la main de Louis III (propria manu subscripsimus, signature manquante dans B), ainsi que par les secrétaires et notaires Jean Jean et Jean Baudusse (signature manquante dans B), et scellé du grand sceau.
B. Copie dans un cahier de papier, du xve siècle, endommagée. Marseille, Archives Bouches-du-Rhône, B 1387, folio 1 recto-verso [copie numérisée].
Indiqué : Blancard (Louis), Inventaire-sommaire des archives départementales antérieures à 1790,... Bouches-du-Rhône, 1, Paris, Paul Dupont, 1865, p. 408, no1387.
Ludovicus tercius, Dei gracia rex Jherusalem et sicilie, dux Andegavie, ac comitatuum Provincie et Forcalquerii, Cenomanie ac Pedemontis comes, universis et singulis presentes litteras inspecturis, tam modernis quam futuris,
notum facimus per easdem quod nos, in etatis nostre anno vicesimo, constituti sponsalia dudum inter nos ab una parte, et illustrissimam dominam, dominam Ysabellam de Britania, filiam naturalem et legitimam illustrissimi principis consanguinei nostri, precarissimi Johannis, ducis Britanie, comitis Montisfortis et Richemondie, ex altera, ex certa nostra sciencia ratificantes, laudantes et approbantes, ac toto cordis desiderio cupientes illa suum inter nos et prefatam dominam effectum sortiri, matrimoniumque exinde perfici et consumari,
ad presens grandium ponderibus negociorum occupati, quominus ad partes regni Francie possimus pro dicti matrimonii consumacione personaliter accedere vel illuc nos transferre, eiusdem matrimonii complemento operam adhibere possibilem cupientes, decernentes propterea quod in propria adimplere non possumus, fore personis fidedignis comittendum,
confidentes ad plenum de fide, circonspectione et legalitate reverendi in Christo patris Hardoyni, episcopi Andegavensis, cancellarii, magnificorum et egregiorum virorum Johannis de Credonio, domini de Suza, Guidonis de Lavalle, consanguineorum, et Stephani Filiastri, iudicis ordinarii ducatus Andegavie et comitatus Cenomanie, consiliariorum nostrorum fidelium dilectorum, ipsos, de eadem certa nostra sciencia, fecimus, constituimus et ordinamus procuratores nostros et nuntios speciales, et eorum quemlibet in solidum, ita quod occupantis melior condicio non existat, sed potius per eorum quemlibet presencium exhibitorem possint infrascripta perfici et adimpleri, videlicet ad contrahendum, nomine nostro et pro nobis, sponsalia atque matrimonium per verba de presenti, cum dicta domina Ysabelle, ipsamque in facie ecclesie desponsandum, in eam tanquam uxorem nostram legitimam per eadem verba de presenti consentiendum, necnon ad [sollemnisanduma] petendum etiam in facie ecclesie per benedictionem nupcialem, et alias prout est in partibus Francie fieri solitum, tam de consuetudine quam de iure huiusmodi matrimonium, prout faceremus sic si ad hoc presentes personaliter interessemus,
promissiones iuramenta quelibet ad hec conveniencia prestandum in animam nostram et faciendum, et generaliter omnia alia et singula circa premissa necessaria seu opportuna faciendi gerendum et exercendum pro nobis et nomine nostro, que etiam in persona propria faceremus aut facere possemus,
promittentes in regio verbo ac per fidem et iuramentum nostrum propter hec ad sancta Dei Euvangelia prestitum, ac sub obligacione et ypotheca bonorum nostrorum, mobilium et immobilium, presencium et futurorum, nos habere et perpetuo habituros ratum, gratum, firmum et stabile totum id et quicquid per dictos procuratores nostros et eorum quemlibet contractum, promissum, actum, gestum ve fuerit in premissis, seu alias quolibet procuratum,
promittentes insuper medio dicto nostro iuramento et iurantes in animam nostram dictos procuratores nostros, aut alterum, eorumdem perpetuis temporibus non revocare, nec super hoc dispensacionem a quocunque per nos, vel submissam personam, impetrare, et ea impetrata vel quovismodo impetranda non uti, vel gaudere sub obligacionibus et ypothecis, ac promissionibus supradictis,
sed potius realiter et cum effectu premissa facere et adimplere, ac in nullo contradicere facere vel venire,
promittentes et preterrea de et pro omnibus et singulis premissis pro dictis procuratoribus in (lacuna) quolibet iudicio sisti et iudicatum solvi cum suis clausulis (lacuna) procuratores et eorum quemlibet ab omni onere satisdandi relevantes (lacuna).
[In cuius reib] testimonium, presentibus sigillum nostrum maius duximus appone [apponendum], quas, pro maiori cautela, propria manu subscripsimus, et [subscribi fecimusc] per fideles nostros secretarios et notarios publicos [infrascriptosd].
Datum Averse, die ultima mensis marcii, secunde [indictionise], anno millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, regnorum vero nostrorum [anno septimof], presentibus magnificis, egregiis et circumspecto viris Petro de [Bellavalleg], primo cambellano, Tristano de la Jaille, Guillelmo de Villa [Novah], Heliono de Falcone, militibus, cambellanis, ac magistro Nicolao [Perrigauti], licenciato in decretis, decano Andegavensis, consiliariis et fidelibus [nostrisj] dilectis, testibus ad premissa vocatis et rogatis.
Et ego Johannes Johannis, clericus Constanciensis diocesis, magister in [artibusk], apostolica et imperiali notarius publicus, et prefati domini regis [secretariusl], prenominatorum procuratorum constitutioni, potestatis dationi aliisque suprascriptis (lacuna) seriose prenarrantur per eundem dominum regem, agerentur, iurarentur, (lacuna), dicerentur et fierent, una cum suprascriptis testibus meoque (lacuna) notario publico presens fui, ideo, de ipsius domini mandato, hiis suis litteris pro ipsarum ampliori veritatis testimonio, hic inferius manu subscripsi.
Ego vero Johannes Baudusse, clericus Bituricensis, magister in [artibusm], (lacuna) et regia [auctoritaten] notarius constitutus, dictique serenissimi domini regis secretarius, (lacuna) prescripta procuratorum constitutioni, [potestatiso] dationi iuramenti, prestationi et aliis omnibus et singulis, dum ut [prenotatap] sunt, agerentur, dicerentur et fierent, una cum ante signatis testibus et prescripto collega meo personaliter affuerim, presentibus regiis apicibus, in uberius veritatis testimonium dicti domini regis interveniens mandato, me subscripsi, quas signo manuali meo quo in publicis uti soleo documentis, communivi.
(Signé :) Johannis.
sollemnisandum] scripsi (pro sollemnizandum), solemnsandum B.
In cuius rei] scripsi, lacuna B.
subscribi fecimus] scripsi, lacuna B.
infrascriptos] scripsi, lacuna B.
indictionis] scripsi, lacuna B.
anno septimo] scripsi, lacuna B.
Bellavalle] scripsi, lacuna B.
Nova] scripsi, lacuna B.
Perrigaut] scripsi, lacuna B.
nostris] scripsi, lacuna B.
artibus] scripsi, lacuna B.
secretarius] scripsi, lacuna B.
artibus] scripsi, lacuna B.
auctoritate] scripsi (?).
potestatis] dubito.
prenotata] scripsi, preannotata B.
Édition : Jean-Damien Généro .
Consulter la bibliographie — Afficher le XML source de l'acte — Afficher la version pdf de l'acte.