1436 (Nat.), 15 janvier. — Naples (Castel Capuano).

Ysabel, Jerusalem et Sicilie regina, Andegavie, Barri et Lothoringie ducissa, Pontis marchionissa, Provincie, Cenomanie, Forcalquerii ac Pedemontis comitissa, necnon pro nostro coniuge Renato, dictorum rege etc., in eodem regno Sicilie vicaria generalis, universis et singulis presens privilegium inspecturis.

Et si cunctis... Sane devolutis ad manus regie nostre curie civitate Thelesie, de provincia Terrelaboris et comitatus Molisii, eiusque casalibus cum fortelliciis, hominibus, vaxallis, vassallorumque redditibus, feudis, feudotariis, subfeudotariis, censibus, serviciis, domibus, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus, molendinis, bactinderiis, aquis aquarumque decursibus, baiulacione, banco iusticie et congnitione causarum civilium inter homines et per homines civitatis et casalium predictorum, tenimentis, territoriis aliisque iuribus, iurisdictionibus, accionibus utilique dominio et pertinenciis omnibus, per rebellionem Herrici de Lagonissa, Christofori Gaytani et Raynaldi de Montesorio, utiliter dominorum illius et illorum, ac regiorum et nostrorum rebellium, per eos commissam ac crimen lese regie nostre maiestatis, quod incurrerunt, Alfonso regi Aragonum, asserto hosti regio et nostro notorio et huius regni publico invasori, parendo, eiusque sequacibus et adherentibus et fautoribus favendo, scienter et temere assistendo, sicut per processum in magna seu vicarie curia factum et sentenciam contra ipsos latam;

nos respectum habentes ad devocionem sinceram Baldasaris de la Ratha, Caserte et Alexani comitis etc., dicti nostri coniugis et nostri consilarii et fidelis erga eumdem regem, coniugem nostrum, et nos comprobatam, grataque, grandia servicia per eum dicto regi, coniugi nostro, et nobis, post obitum regine Johanne secunde, eiusdem nostri coniugis et nostre matris, prestita et impensa, signanter circa gubernacionem et regimen reipublice huius regni, Baldasari comiti, pro se et suis utriusque sexus heredibus, ex suo corpore legitime descendentibus, imperpetuum, civitatem Thelesie eiusque casalia, cum omnibus vaxallis vassallorumque redditibus, censibus, serviciis, domibus, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus, molendinis, banctinderiis, aquis aquarumque decursibus, baiulacione, banco iusticie et congnitione causarum civilium inter homines et per homines civitatis et casalium predictorum, ac officio capitanie, cum plena, meri mixtique imperii, gladii et substituendi potestate, aliisque potestatibus, auctoritatibus, prerogativis et clausulis dicto officio attributis et concedi solitis, tenimentis, territoriis aliisque iuribus, iurisdictionibus, rationibus, necionibus utilique dominio et pertinenciis omnibus suis prefatis, tamquam rem fiscalem et ad manus regie et nostre curie devolutam et devoluta, que videlicet sunt de demanio in demanium et que de servicio in servicium, pro eo valore annuo quo, si de novo feudo fuerint, in regestris regalibus annotantur, et, si de antiquo, prout per inquisicionem de mandato regie et nostre curie faciendam fuerint valere comperta, in feudum novum et sub feudalibus serviciis debitis et consuetis, prestandis regie curie ac heredibus et successoribus regiis et nostris per Baldasarem et heredes suos, annis et vicibus singulis, quibus militare servicium in regno Sicilie magnatibus, proceribus, comitibus, baronibus et aliis dicti regni feudotariis per regiam curiam generaliter indicetur, damus, donamus, traddimus et concedimus, vicariatus regii auctoritate qua fungimur, iuxta consuetudinem regni Sicilie ac generalis et humane regie sanctionis edictum de feudorum successionibus in favorem comitum et baronum omnium dicti regni, a tempore adventus regis Karoli primi, in comitatus, baronias et feuda inibi ex perpetua collacione tenentium factum, dudum per regem Karolum secundum et in parlamento celebrato Neapoli divulgatum; cedentes in Baldasarem ac suos heredes omne ius omnemque accionem regie et nostre curie competentem, quo ad utile dominium et possessionem aut aliter quovismodo, ita quod Baldasar et heredes sui civitatem et casalia, cum fortelliciis, hominibus, vassallis, iuribus et pertinenciis omnibus suis predictis, postquam illam et illa adepti fuerint, eam et ea in feudum, immediate et in capite, a regia et nostra curia ac dictis regiis et nostris heredibus et successoribus, perpetuo teneant et possideant, nullumque alium preter dictum coniugem nostrum et nos ac heredes et successores nostros superiorem et dominum recognoscant, servireque teneantur coniugi nostro et nobis ac heredibus et successoribus regiis et nostris de dictis feudalibus serviciis debitis, iuxta consuetudinem dicti regni; que servicia Baldasar, pro se et suis heredibus, in nostri presencia constitutus, prestare dicte maiestati regie ac heredibus et successoribus eius et nostris predictis, suis vicibus, sponte obtulit et promisit: investientes Baldasarem, pro se et suis heredibus, de presenti nostra donatione per tradicionem anuli nostri, quam investituram vim et efficaciam vere donacionis et realis assecucionis dicte civitatis et casalium, cum fortelliciis, hominibus, vaxallis, iuribus et pertinenciis suis volumus et decernimus obtinere: clausulis, condicionibus, reservacionibus ac modo et forma, qui et que in privilegiis catholicorum principum, Sicilie regum, predecessorum coniugis nostri et nostrum, consueverunt exprimi et apponi, in presenti privilegio intellectis et habitis pro expressis ac si forent in eo annotati; salvis nichilominus servitiis regie et nostre curie debitis, iuxta consuetudinem dicti regni, necnon iuribus aliis ipsius regie et nostre curie et, quo ad alia preter premissa, alterius cuiuscumque, beneficiis insuper capellaniarum et iuribus patronatus, si qua sunt in bonis predictis, ac ipsorum collationibus et presentationibus coniugi nostro et nobis ac heredibus et successoribus regiis et nostris specialiter reservatis.

A quo Baldasare, pro se et suis heredibus in nostri presencia personaliter constituto, pro dicta civitate et casalibus, per nos sibi concessis, ligium recepimus in manibus nostris homagium et fidelitatis debite iuramentum.

Volumus insuper et declaramus quod comes et heredes sui procurent infra sex menses, a die adeptionis corporalis possessionis dicte civitatis et casalium, cum fortelliciis, hominibus, vaxallis, iuribus et pertinenciis suis, presens privilegium vel eius tenorem in quaternionibus regie et nostre curie penes regios et nostros thesaurarios, transcribi facere et particulariter annotari, ut, tempore quo militare servitium magnatibus, proceribus, comitibus, baronibus et aliis Regni feudotariis per regiam curiam generaliter indicetur, contingat comitem et suos heredes, tamquam novos dicte civitatis et casalium possessores et dominos, prefatorumque serviciorum feudalium, debitorum pro illis, debitores in quaternionibus ipsis manualiter reperiri, alioquin nostra gracia nullius roboris censentur.

In cuius rei testimonium, presens privilegium fieri et magno nostro pendenti vicariatus sigillo iussimus communiri quod, ex certis causis et pro ipsius validiori robore, dedimus et subscripsimus propria manu nostra.

Datum in regio nostroque castro Capuane Neapolis, per manus nostri predicte Yzabelis regine^a, anno millesimo quadringentesimo tricesimo sexto, die decimoquinto mensis Januarii, quartedecime indicionis, regnorum dicti regis anno secundo.

(Sur le repli, à gauche :) Per reginam in suo consilio.